در دنیای صنعت، عملکرد صحیح تجهیزات انتقال قدرت اهمیت فوق‌ العاده‌ای دارد. گیربکس‌های صنعتی به عنوان بخش مرکزی بسیاری از ماشین‌ آلات شناخته می شوند و نقش انتقال و تنظیم دور و گشتاور را بر عهده دارند. یکی از مشکلات پرتکرار در گیربکس‌ ها، داغ شدن بیش از حد آن‌ها است؛ مشکلی که اگر به موقع به آن توجه نشود، منجر به خسارت‌های جدی و توقف خطوط تولید می شود. در این مقاله، به بررسی ۷ علت داغ شدن گیربکس صنعتی و راهکارهای جلوگیری از آن خواهیم پرداخت.

مهم‌ ترین علت داغ شدن گیربکس صنعتی

یکی از مهم‌ ترین علت داغ شدن گیربکس صنعتی، عواملی است که مستقیما به عملکرد مکانیکی و شرایط کاری مرتبط می شود. عدم تطابق ظرفیت گیربکس با بار وارد شده، کیفیت پایین روغن، یا حتی طراحی نامناسب سیستم تهویه، هرکدام می توانند زمینه بروز این مشکل باشند. این عوامل باید به صورت منظم بررسی شوند تا از بروز آسیب‌ های جدی جلوگیری شود. در ادامه دقیق‌ تر به هر یک از این علل می پردازیم.

اعمال بار زیاد وغیر متعارف

اعمال بار بیش از ظرفیت یا بارهای متغیر یکی از اصلی‌ ترین علت داغ شدن گیربکس صنعتی است. زمانی که گیربکس تحت بار بیشتر از حد مجاز قرار گیرد، قطعات داخلی تحت فشار و اصطکاک بالاتر قرار می گیرند. این فشار باعث بالا رفتن دما و افزایش سرعت فرسایش قطعات می شود. برای جلوگیری از این اتفاق، انتخاب دقیق ظرفیت متناسب با نوع کاربرد و کنترل دائمی بار وارد شده، بسیار مهم است.

روغن ‌کاری نادرست

روغن نقش روانکاری و دفع حرارت را ایفا می کند. روغن‌ کاری نامناسب، چه به سبب استفاده از روغن بی‌ کیفیت و چه به دلیل مقدار کم یا زیاد آن، اصلی‌ ترین علت داغ شدن گیربکس صنعتی محسوب می شود. عدم تعویض به موقع روغن نیز باعث از بین رفتن خاصیت روانکاری و افزایش اصطکاک خواهد شد. برنامه‌ ریزی منظم برای تعویض و کنترل سطح و کیفیت روغن ضروری است.

آلودگی روغن

نفوذ گرد و غبار، آب یا ذرات فلزی به سامانه روانکاری باعث آلودگی روغن می شود. این آلودگی به شدت روی عملکرد و سلامت قطعات تاثیرگذار است. آلودگی روغن موجب کاهش راندمان، افزایش سایش، و تشدید داغ شدن گیربکس صنعتی خواهد بود. انتخاب فیلتر مناسب و بررسی دوره‌ ای وضعیت روغن، راهکارهای ساده اما بسیار مؤثری هستند.

دمای محیطی بالا و عدم تهویه مناسب

در محیط‌هایی که دمای محیط بالا باشد، به ویژه اگر تهویه مناسبی برای گیربکس وجود نداشته باشد، دما به شدت افزایش می یابد. بسیاری از کارخانه‌ ها دستگاه‌ های خود را در محیط‌های بسته یا نامناسب قرار می دهند. استفاده از فن‌ های خنک‌ کننده و اطمینان از گردش هوای کافی در اطراف گیربکس صنعتی، نقش مهمی در کنترل دمای آن دارد.

فرسودگی قطعات داخلی

مرور زمان و استفاده مستمر باعث فرسودگی چرخ‌ دنده‌ها، یاتاقان‌ ها و شفت‌ ها می شود. این فرسودگی به مرور زمان تبدیل به منبع اصلی اصطکاک و افزایش گرما می شود. بازرسی و سرویس دوره‌ای و تعویض به موقع قطعات فرسوده بهترین راه برای پیشگیری از داغ شدن گیربکس صنعتی است.

اکسیداسیون روغن

اکسیداسیون یعنی واکنش روغن با اکسیژن محیط که منجر به تغییر ماهیت شیمیایی روغن می شود. روغن اکسید شده خاصیت روانکاری و دفع حرارت خود را از دست می دهد و علت داغ شدن گیربکس صنعتی می شود. استفاده از روغن‌ های دارای آنتی‌ اکسیدان و تعویض به موقع روغن می تواند به کاهش این معضل کمک کند.

آسیب‌ دیدن سیل‌ ها یا واشرها

در صورتی که واشرها یا سیل‌ها دچار آسیب، ترک‌ خوردگی یا فرسودگی شوند، نشتی روغن اتفاق می افتد. کاهش روغن موجود در سیستم یک عامل جدی برای افزایش اصطکاک و بالا رفتن دمای گیربکس خواهد بود. بازرسی و تعویض این قطعات در برنامه دوره‌ ای تعمیر و نگهداری، یک اقدام پیشگیرانه موثر است.

بازه دمایی مناسب گیربکس صنعتی

گیربکس‌ ها معمولا باید در بازه دمایی خاصی کار کنند که بسته به نوع و مدل بین ۴۰ تا ۸۰ درجه سانتیگراد است. خارج شدن از این بازه به راحتی می تواند باعث کاهش طول عمر، افزایش فرسودگی و حتی خرابی کامل شود. بنابراین، پایش دمای گیربکس صنعتی به وسیله ترموکوپل یا حسگرهای مخصوص، اقدامی حیاتی است.

علائم رایج داغ‌شدن گیربکس

علائم داغ شدن گیربکس صنعتی را می توان در چند نشانه اصلی خلاصه کرد:

• لمس قاب و حس گرمای غیرطبیعی
• کاهش عملکرد یا افزایش صداهای غیر عادی
• نشتی روغن یا تغییر رنگ و ظاهر روغن
• بوی سوختگی یا دود کردن قطعات

در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها، باید سریعا گیربکس را خاموش کرده و عیب‌ یابی نمود.

چه راهکارهایی برای جلوگیری از داغ شدن گیربکس صنعتی وجود دارد؟

برای جلوگیری از داغ شدن گیربکس صنعتی، رعایت چند نکته زیر توصیه می شود:

• انتخاب صحیح ظرفیت گیربکس بر اساس کاربری
• استفاده از روغن‌های باکیفیت و تعویض به موقع
• نصب تجهیزات تهویه مناسب یا فن خنک‌ کننده
• کنترل آلاینده‌ های روغن و استفاده از فیلترهای استاندارد
• بازرسی و سرویس منظم قطعات داخلی
• چک کردن سالم بودن سیل‌ ها و واشرها
• پایش آنلاین دمای گیربکس صنعتی و آژیر هشدار

با اجرای این راهکارها، احتمال بروز مشکل به شدت کاهش می یابد.

به نقل از وب سایت machinerylubrication: داغ شدن گیربکس صنعتی می تواند علت های متعددی داشته باشد که از جمله آنها می توان به کم بودن یا پایین بودن کیفیت روغن، اکسیداسیون و آلودگی روغن، انتخاب اشتباه گرید روغن و همچنین عملکرد گیربکس با ظرفیت بیش از حد اشاره کرد. به علاوه، نگهداری نامناسب، دمای محیط بالا و بارگذاری نامتعارف نیز از دیگر عوامل کلیدی این مشکل هستند. راهکارهایی مثل آنالیز منظم روغن، بررسی شرایط کاری مطابق با راهنمای سازنده و انتخاب روغن مناسب اهمیت زیادی در پیشگیری از این نوع آسیب‌ها دارد.

داغ‌ شدن گیربکس صنعتی، مشکلی غیر قابل‌ حل یا قابل پیشگیری؟

بر خلاف باور برخی، داغ‌شدن گیربکس صنعتی معمولا مشکلی قابل پیشگیری است، نه یک مشکل اجتناب‌ ناپذیر! با استفاده از برنامه منظم سرویس، انتخاب قطعات مناسب و توجه به جزئیات نگهداری، می توان از این خرابی‌ ها جلوگیری کرد و هزینه‌ های تعمیرات را تا حد زیادی کاهش داد.

اهمیت سرویس منظم تجهیزات حیاتی در صنایع نفت و آب

در برخی صنایع مانند خطوط انتقال آب و نفت، گیربکس شیرآلات نقش کلیدی دارند. داغ شدن در این نوع گیربکس‌ها می تواند عامل توقف سرویس حیاتی شبکه‌ ها باشد. به همین دلیل، توجه ویژه به کیفیت روغن، ظرفیت کاری و سرویس به موقع در این تجهیزات اهمیت دوچندان دارد.

تاثیر نوع گیربکس بر گرمایش

یکی دیگر از نکات مهم، نوع گیربکس است. برای مثال، استفاده از گیربکس مخروطی با طراحی خاص می تواند موجب بهبود راندمان و کاهش تولید حرارت در کاربردهای سنگین شود. انتخاب مدل مناسب گیربکس، متناسب با نوع کاربرد، به صورت مستقیم در پیشگیری از افزایش دما موثر خواهد بود.

جمع ‌بندی

در این مقاله به ۷ علت داغ شدن گیربکس صنعتی و راهکارهای پیشگیری از آن پرداختیم. توجه به این موارد و استفاده از نکات پیشنهادی می تواند ضامن افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های نگهداری تجهیزات صنعتی شود. اگر نیاز به مشاوره تخصصی درباره تعمیر و نگهداری انواع گیربکس دارید، کارشناسان سایت ره آوران قومس آماده پاسخگویی به شما هستند.

سوالات متداول

۱. علت داغ شدن گیربکس صنعتی چیست؟

اصلی‌ترین علت این موضوع، بار نامناسب، روغن‌ کاری ضعیف، آلاینده‌ها و فرسودگی قطعات است.

۲. آیا داغ شدن گیربکس صنعتی خطرناک است؟

بله، این مشکل می تواند به آسیب جدی و حتی توقف کامل دستگاه منجر شود.

۳. بهترین راهکار جلوگیری از داغ شدن گیربکس صنعتی چیست؟

بازرسی و سرویس منظم، استفاده از روغن باکیفیت و تهویه مناسب کارآمد ترین روش‌ها هستند.

۴. تعویض روغن گیربکس چه زمانی ضروری است؟

با توجه به شرایط کاری، هر ۶ تا ۱۲ ماه یکبار یا طبق توصیه سازنده گیربکس.